“2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Başka Kimi Ziraî Desteklemelere Ödeme Yapılmasına Dair Tebliğ”, Resmi Gazete’nin 5. mükerrerinde yayımlandı.
Tebliğle, bitkisel üretimi artırmak, randıman ve kaliteyi yükseltmek, üretim maliyetlerinin karşılanmasına katkıda bulunmak, sürdürülebilirliği ve arz güvenliğini sağlamak, kayıtlılığı arttırmak, bitkisel üretimde kimyasal ilaç kullanımını azaltmak, insan sıhhatinin ve doğal istikrarın korunması için etrafa hassas alternatif tarım tekniklerinin geliştirilmesini sağlamak, organik arı eserleri üreticiliğini geliştirmek, ziraî eserlerin lisanslı depolarda sağlıklı depolama imkanına kavuşmasını sağlamak üzere gerçek ve hukuksal şahıslar ile ziraî yayım ve danışmanlık sistemini çoğulcu, faal ve verimli bir yapıya kavuşturmak üzere ziraî işletmelere ziraî danışmanlık hizmeti sunan kişi ve kuruluşlara destekleme yapılmasına ait yordam ve temeller belirlendi.
VERİM VE KALİTENİN ARTIRILMASI AMAÇLANIYOR
Tarım ve Orman Bakanlığından edinilen bilgiye nazaran, ziraî üretimin ve gıda arz teminatının sürdürülebilirliğinin sağlanması, üretim planlamasına katkı sağlaması, randıman ve kalitenin artırılması, ziraî üretimde çevreci yaklaşımların benimsenmesi ve uygulanan siyasetlerin aktifliğinin artırılması amaçlanıyor.
Bu kapsamda, ülke muhtaçlığının yurt içi üretimle karşılanabilmesi için randıman ve kalitenin artırılması, kayıtların yeni tutulması ile üretim sürecinde yaşanan maliyet artışları ve fiyat istikrarsızlıkları üzere olumsuz şartlardan üreticilerin korunması hedefleniyor.
Bu gaye ve amaçlar doğrultusunda geçmiş yıllarda uygulanan destekleme programları daha aktif bir yapıya kavuşturularak, birinci kez 2025-2027 yıllarını kapsayacak halde 3 yıllık yeni bir destekleme programı oluşturuldu.
Tarımsal takviyeler birinci sefer üretim periyodundan evvel açıklandı. Takviyeler daha sade ve faal hale getirildi. Üreticiler için gelecek yılların öngörülebilir olması için takviye kararı, birinci sefer 3 yıllık olarak hazırlandı, ünite dayanak katsayı kıymeti ve destekleme fiyatı her yıl yine belirlenecek.
Bitkisel üretimin desteklenmesi programıyla çiftçilere temel dayanak, planlı üretim dayanağı ve üretimi geliştirme dayanakları verilecek.
TEMEL DESTEKLER
Üretim maliyetine nazaran eserler kategorilere ayrıldı. Her kategori için takviye katsayısı belirlendi. 2025 üretim yılı için takviye katsayı pahası dekarda 244 lira oldu. Temel, planlı üretim ve üretimi geliştirme destekleme fiyatı, takviye katsayı kıymetiyle takviye katsayısının çarpımı sonucu elde ediliyor.
Temel takviyeyle tüm eserler için mazot maliyetinin yüzde 50’si ve gübre maliyetinin yüzde 25’i karşılanacak.
İkinci kategoride yer alan arpa, buğday üreten çiftçiler dekara 317,2 lira, üçüncü kategoride yer alan ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye, çay üreten çiftçiler dekara 366 lira, dördüncü kategoride yer alan pamuk ve çeltik üreten çiftçiler dekara 549 lira temel takviye alacak.
PLANLI ÜRETİM DESTEĞİ
Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri planlı üretim kapsamında yer alan eserler listesine alındı.
Planlama kapsamındaki eserleri havzasında üreten çiftçilere temel takviyeye ek takviye ödemesi yapılacak. Planlı üretim kapsamında üretim yapan üreticilere temel dayanağa ek dayanak verilecek. Bu üreticilerin mazot maliyetinin yüzde 100’ü ve gübre maliyetinin yüzde 50’si karşılanacak.
Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından süt havzası olarak belirlenen vilayetlerde (Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat ve Tunceli) yem bitkisi üreten çiftçilere takviye katsayısının yüzde 50’si kadar ek planlı üretim takviyesi verilecek.
Yer altı sularının yetersiz düzeyde ve su kısıtı olduğunun bakanlıkça tespit edildiği havzalarda yer alan sulu tarım topraklarında ilgili üretim yılında arpa, buğday, aspir, fiğ, mercimek, nohut, yem bezelyesi, ayçiçeği (yağlık) üreten çiftçilere eserin bulunduğu kategoriye nazaran hesaplanan fiyat üzerinden ek yer altı su kısıtı takviyesi ödenecek.
Yer altı su kısıtının bulunduğu yerlerde planlı üretime uygun üretim yapan üreticilerin mazot ve gübre maliyetinin yüzde 100’ü karşılanacak.
ÜRETİMİ GELIŞTİRME DESTEĞİ
Verim ve kaliteyi artırmak için sertifikalı tohum kullanım, sertifikalı/standart fidan kullanım, organik tarım, güzel tarım uygulamaları, katı organik-organomineral gübre dayanakları verilmeye devam edilecek.
Karar kapsamındaki öteki takviyeler de muhakkak oldu. Biyolojik ve biyoteknik gayret dayanağı kapsamında 2025 yılında örtü altı paket dayanak fiyatı dekarda 2 bin 550 liradan yüzde 50 artırılarak 3 bin 825 liraya, açıkta paket dayanak meblağı dekara 870 liradan 1305 liraya çıkarıldı.
Lisanslı depolarda koruma edilen eserler için kira takviyesi, Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen kira fiyat tarifesinin yüzde 75’i olarak ödenecek.
Çiftlik Muhasebe Data Ağı (ÇMVA) sistemine iştirak primi dayanağı, bu sisteme dahil işletmeler için yüzde 50 artırılarak 1500 liraya yükseltildi.
Tarımsal yayım ve danışmanlık takviyesi yüzde 104 artırılarak 294 bin liraya çıkarıldı.
2025-2027 devri bitkisel üretim planlaması havza eser deseni listesinin de yer aldığı bildirinin unsurları 1 Ocak 2025’ten, Lisanslı depolarla ilgili husus 1 Mayıs 2025’ten itibaren yürürlüğe girecek.