Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin yıkılışını 20. yüzyılın en büyük jeopolitik felaketi olarak değerlendiren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, iki ülkeyi kapsayan Doğu Asya ziyaretinde, Sovyet siyasetlerine geri dönüş sinyali verdi. İki günlük Kuzey Kore ziyaretinden sonra dün bölgedeki değerli ortaklarından Vietnam’ı ziyaret eden Rus başkan, burada da değerli bildiriler paylaştı. Putin, Vietnam’a son ziyaretini 2017’de yapmıştı. Moskova’nın Ukrayna’yı ikinci işgal teşebbüsünün başladığı 2022 yılından sonra Doğu Asya ülkeleriyle münasebetlerini geliştirmek istediği biliniyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Vietnamlı mevkidaşı To Lam, iki ülke ortasında kapsamlı stratejik iştirakin derinleştirilmesi konusunda anlaştı.
Putin’in Vietnam’a gerçekleştirdiği ziyaret sırasında Rusya ile Vietnam ortasında çeşitli alanlardaki işbirliğine ait 15 doküman imzalandı. Bunların içinde iki ülke ortasında kapsamlı stratejik paydaşlığın derinleştirilmesine ait bildiri, Vietnam’da Nükleer Bilim ve Teknoloji Merkezi’nin inşasıyla ilgili projenin uygulanmasına ait muhtıra da yer alıyor.
Putin ve mevkidaşı To Lam, başşehir Hanoi’de görüşmelerinin akabinde düzenledikleri basın toplantısında ikili alakaların geliştirilmesi konusunda mutabık olduklarını açıkladılar. Putin, Rusya ve Vietnam’ın memleketler arası ve bölgesel problemlerde sergiledikleri yaklaşımların birbirine yakın olduğunu belirterek, “Ülkelerimiz, milletlerarası hukukun üstünlüğünü savunuyor. Birleşmiş Milletler, Rusya-Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) diyaloğu üzere memleketler arası platformlarda teşebbüslerini koordine ediyor” diye konuştu.
To Lam ise dış siyasette Rusya’nın öncelikli ortak olduğunu ve ikili bağlantıların çeşitli alanlarda geliştirilmesinden yana olduklarını belirtti.
Kuzey Kore ise Rus önder Putin’in ziyaretinde imzalanan kapsamlı stratejik iştirak muahedesinin, Soğuk Savaş dönemindeki Sovyetler Birliği ile askeri ittifaka misal bir “pakt” olduğu mesajını verdi. Kuzey Kore ajansı KCNA, yayımladığı haberde dün imzalanan mutabakatta “bir tarafın atağa uğraması halinde askeri yardım” ve “başka ülkelerle öbür tarafın çıkarları aleyhine muahede yapmama” taahhütlerinde bulunulduğunu bildirdi.
Sovyetler Birliği ile Kuzey Kore, Soğuk Savaş sırasında 1961’de Dostluk ve Karşılıklı Yardım Muahedesi imzalamıştı. Muahede, “otomatik askeri müdahale” olarak tanımlanan bir düzenleme içeriyordu. Buna nazaran, bir tarafın atağa uğraması halinde öteki tarafın tereddütsüz asker ve yardım takviyesi sağlaması öngörülüyordu. Tekrar Sovyetler, 1950 yılında Ho Chi Minh’in Vietnam hükümetini tanıyan ve diplomatik bağlantılar kuran birinci ülkelerden biriydi. Vietnam savaşı sırasında ABD’ye karşı en büyük askeri dayanak de tekrar Sovyetler Birliği’nden geldi. Rusya 1995-2023 yılları ortasında Vietnam’ın silah ithalatının yüzde 80’inden fazlasını karşıladı.
Rusya lideri Putin, Rus silahlarını başka ülkelere sevk etme hakkını kendilerinde gizli tuttuklarını belirtti. Batılı ülkelerin Ukrayna’ya silah sevkiyatı yaptığına vurgu yapan Putin, “Silahları sevk edenler, bizimle savaşmadığını düşünüyor. Silahlarımızı dünyanın başka bölgelerine sevk etme hakkını kendimizde gizli tutuyoruz. Burada Kuzey Kore ile yaptığımız mutabakatları göz önünde bulundurarak, bu ihtimali gözardı etmiyorum” dedi. Putin, 5 Haziran’da da, “Rusya, Ukrayna’ya silah sağlayan ülkelerin hassas amaçlarını vuracak bölgelere uzun menzilli silah gönderme hakkına sahip” demişti.